အာေသာက မင္းၾကီးသည္ ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးျဖစ္သည္

ေမာင္ေလး ညီမေလးတို႕ေရ ---
ထံုးစံအတိုင္း ဦးေဌးလြင္ဦးရဲ႕ အာေသာက မင္းၾကီးသည္ ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးျဖစ္သည္ ဆိုတဲ့ သမိုင္း နဲ႕ ၾကားထဲမွာ ညွပ္ထည့္လိုက္တဲ့ ခိုး၀င္ေတြရဲ႕ သမိုင္းလိမ္ေလးကို ေျဖရွင္းထားတာပါ ….
.
★ ( 1 ) မာဂဓ၊ ေမာရိယ အင္ပါယာႏွင့္ ရခိုင္ေဒသ အိႏၵိယ အင္ပါယာ ျပည့္ရွင္မ်ား အနက္ျမန္မာတို႔ အထင္ကရ တေလးတစား အထင္ႀကီးေသာ မင္းႀကီးမွာ အာေသာက(Ashoka) မင္းႀကီး ျဖစ္၍-၊ သူသည္ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးတစ္ဦး ျဖစ္သည္။visit RB p/shttp://en.wikipedia.org/wiki/Ashoka အိႏၵိယ အင္ပါယာ ျပည့္ရွင္မ်ား အနက္ ျမန္မာတို႔ အထင္ကရ တေလးတစား အထင္ႀကီးေသာ မင္းႀကီး မွာ အာေသာက (Ashoka) မင္းႀကီး ျဖစ္၍-၊ သူသည္ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ဘန္ေဂါျပည္မာဂ ဓ ေန ျပည္ေတာ္၌ အေျခစိုက္လွ်က္ အေရွ႔၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္ ေလးဘက္ေလးတန္သို႔ ဗုဒၶ သာသနာအား ျဖန္႔ခ်ီခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ ထိုအင္ပါယာအား စႁႏၵဂုတ ေမာရိယ မင္းႀကီးမွ စတင္ထူေထာင္ ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေမာရိယ အင္ပါယာဟု ထင္ရွားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေမာရိယာ အင္ပါယာမင္းဆက္မ်ား အနက္ ထူေထာင္သူ စႁႏၵ မင္းႀကီးႏွင့္ အာေသာကမင္းႀကီးတို႔မွာ ထင္ရွားသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ေမာရိယ အင္ပါယာ သည္ ဘီစီ ၃၂၂ မွ ဘီစီ ၁၈၅ ထိ ဘုန္းမီးေနလ ေတာက္ပခ်ိန္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အထူး သျဖင့္ ေမာရိယျပည့္ရွင္
အာေသာကမင္းႀကီး၏ လက္ထက္သည္ ရခိုင္နယ္သမိုင္းမွ ဓည၀တီ (ဒန္န၀တီ) ေခတ္ ႏွစ္ ေပါင္း ၁၆၀၀ ခရီး၏ ေနာက္ဆံုး ေခတ္ကာလမ်ား ျဖစ္ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလတြင္ ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံထဲသို႔ ပါ၀င္ေနေသာ ရခိုင္နယ္၏ေျမာက္ပိုင္း (လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၏ ထက္၀က္)သည္ ဘဂၤလီျပည့္ရွင္မ်ား ျဖစ္သည့္ ေမာရိအင္ပါယာ အင္ပါယာ ပိုင္နက္၏ ေတာင္တန္းေဒ သသား မ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္လည္း ထိုေဒသမ်ား သို႔ ထိုးေဖါက္ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
…………
★ ★ ဟုတ္ပါျပီ ....
ရွင္ေပးတဲ့ ၀ီကီလင့္ထဲမွာေရးထားတာက ----
အာေသာကမင္းၾကီးဟာဟိႏၵဴကြရွ္ေတာင္တန္း အာဖဂန္နစ္စတန္ ကေနစလို႕ လက္ရွိ ဘဂၤလား နဲ႕ အင္ဒီးယား နိဳင္ငံေတြအထိ သူ႕အာဏာစက္က်ယ္ျပန္႕ခဲ့တဲ့ ဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္ပါတယ္ ။ သူသာ သနာျပဳခဲ့တဲ့ေန ရာေတြေရးထားတာပါ...
ျမိဳ႕ေတာ္ေတြကေတာ့ တကၠသီလာ ဥဇၨနီ ပါတလိပုတ္ တို႕ ျဖစ္ၾကပါတယ္တဲ့ ။
ေမာရိယအင္ပါယာတည္ေထာင္သူ Chandragupta Maurya ရဲ.ေျမးေတာ္ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။
.
တစ္ခုေျပာပါရေစ ဘဂၤလား က အဲဒိအခ်ိန္တုန္းက အဂၤတိုင္း ထဲမွာ ပါ ပါတယ္။ အဂၤတိုင္းနဲ႕ မဂဓတိုင္းၾကားမွာ စမၼာဆိုတဲ့ ျမစ္ရွိပါတယ္။ ဒီျမစ္ကို အေၾကာင္းျပဳျပီး နွစ္နိဳင္ငံက အျမဲစစ္ျဖစ္ၾက ပါတယ္။
.
အာေသာကမင္းၾကီးဟာ မဓဂတိုင္းသား ေမာရိယျပည့္ရွင္ျဖစ္ပါတယ္။
မဂဓတိုင္း ေမာရိယ အင္ပါယာ ျပည့္ရွင္ အာေသာကမင္းသည္ အဂၤတိုင္းသားဘဂၤလား ျဖစ္ပါသည္ဆိုတဲ့ စကား နဴးလည္း နားမလည္ေတာ့ဘူး။
.
အဂၤတိုင္းကိုသိမ္းခဲ့လို႕ ဘဂၤၤါလီျဖစ္ရေၾကးဆို
အဂၤလိပ္ေတြလည္း ဘဂၤလီျဖစ္ျပီေပါ့
ျပီးေတာ့ တူရကီေတြ
ေနာက္ဆံုး ဒုတိယျမန္မာနိဳင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီးလည္း ဘဂၤါလီ ျဖစ္ျပီလို႕ေျပာရမလိုလို …
.
တစ္ခုေတာ့ သတိခ်ပ္ပါ ေမာရိယအင္ပါယာဆိုတာ ဗုဒၶေနာက္မွ ေပၚတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြ စုထားတဲ့ အင္ပါယာပါ ။
ဘာလို႕ ဘုရားအစ ေမာရိယ လုပ္ေနပါသလဲ မေျပာတတ္ေတာ့ပါဘူး။
ဗုဒၶကိုေတာင္ ကျပား ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေန သလိုပါလား။
၀ီကီမွာေရးထားတာ တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။
.
His empire stretched from the modern Iranian provinces of Khorasan, Sistan and Balochistan (unpartitioned), through the Hindu Kush mountains in Afghanistan, to present-day Bangladesh and the Indian state of Assam in the east, and as far south as northern Kerala and Andhra Pradesh. The empire had Taxila, Ujjain and Pataliputra as its capital.
Ashoka was born to the Mauryan emperor Bindusara and a relatively lower ranked wife of his, Dharmā [or Dhammā]. He was the grandson of Chandragupta Maurya, founder of Mauryan dynasty.
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
.
★ ( ၂ ) ဤေနရာ၌ ဆင္ျခင္ရန္မွာ ဒါန္န၀တီ (ဓည၀တီ) တိုင္းျပည္အတြင္းေန ထိုင္ၾကကုန္ေသာ လူအေပါင္းအား သတ္ျဖတ္သုတ္သင္ပစ္လွ်က္ ေမာရိယအင္ပါယာထဲမွ ဗုဒၶဘာသာမ်ားက အစားထိုးလိုက္ျခင္း မဟုတ္သကဲ့ သို႔၊ ဒါန္န၀တီ (ဓည၀တီ)မွ လူသားမ်ားသည္လည္း ဗုဒၶ ေဂါတမ မပြင့္မွီ သို႔မဟုတ္ အာေသာကမင္းႀကီး သာသနာမျပဳမွီ ကမၻာဦးကတည္းက မိုးက်ေရႊကိုယ္ ဗုဒၶဘာသာမ်ား မဟုတ္ခဲ့ ေပ။ ဗုဒၶသာသနာျပဳ မ်ား ေရာက္ ရွိလာ၍ သာသနာျပဳရာမွ ယခင္ရွိရင္းစြဲ ဘာသာေဟာင္းမွ ဘာသာေျပာင္းခဲ့ ျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး လူမ်ိဳးေျပာင္းသြားခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေပ။) သို႔ေသာ္ ေမာရိယအင္ပါထဲမွ လူမ်ား ဒါန္န၀တီ (ဓည၀တီ) ထဲသို႔ သြားလာကူးသန္းလွ်က္- လူတစ္ခ်ိဳ႔ ကျပားမ်ား ျဖစ္သြားႏိုင္ခဲ့သည္။ ၎မွာ ဘာသာတရားႏွင့္ မသက္ ဆိုင္ေပ။ တိုင္းျပည္ရွိ လူအားလံုး ကျပားျဖစ္သြားႏုိင္မည္ မဟုတ္ဘဲ- မူလဘူတ လူမ်ိဳးစု အႂကြင္းအက်န္ မ်ား ရွိေနခဲ့မည္လည္း ျဖစ္သည္။ေမာရိအင္ပါယာမွ အာေသာကမင္းႀကီး၏ လက္ထက္တြင္ စာေပ၊ေက်ာက္စာ အႀကီး အက်ယ္ထြန္းကား ျပန္ ႔ႏွံ႔ ခဲ့သည့္ လိႈင္းဂယက္အတြင္း၌ ဒါန္န၀ဒီ (ဓည၀တီ)သည္လည္း ေရွာင္ဖယ္ ႏုိင္ခဲ့သည္ မဟုတ္ေၾကာင္း-
ဓည ၀တီ၏ ေရွးအက်ဆံုး ေက်ာက္စာေရးထိုးသည့္ စာေပအကၡရာမ်ားမွ သက္ေသတည္လွ်က္ ရွိေနေပ သည္။ ထို စာေပ အကၡရာအသံုးမ်ားမွာ ၁၁ ရာစု ဗမာအင္ပါယာ ဒါန္န၀ဒီ (ဓည၀တီ)သို႔ မလႊမ္းမိုးမွီအထိ ရခိုင္နယ္၌ ႏွစ္ ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ တည္ရွိေနခဲ့သည္။ ဤေနရာ၌ သတိမူရန္မွာထိုရ ခိုင္ေရွးေဟာင္းေက်ာက္ စာ မ်ားသည္ ေရွးေဟာင္း မာဂဓအင္ပါယာ (ဘဂၤလီေမာရိယ အင္ပါယာ) မွ အကၡရာမ်ားအား နမူနာယူ၍ ရခိုင္စာေပအျဖစ္ တည္ထြင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေပ။
ဆိုလိုသည္မွာ လက္တင္အကၡရာတို႔အား နမူနာယူ၍ (အသံုးျပဳ၍) မေလရွား၊ အင္ဒိုနီးယား၊ ဗီယက္နာမ္ ႏိုင္ငံမ်ား စာေပတီထြင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရးသည့္ အသံထြက္မ်ား၊ ဖတ္ျပလွ်င္ နား လည္မႈမ်ားမွာ သက္ဆိုင္ရာ လူမ်ိဳးတို႔သာ ျဖစ္ေပသည္။ ဥပမာ ဗီယက္နာမ္စာတစ္ပိုဒ္အား လက္တင္ အကၡရာမ်ားျဖင့္ ေရး ထားေသာ္လည္း-ထိုစာပိုဒ္အားအဂၤလိပ္တို႔အား ေသာ္လည္း ေကာင္းျပင္သစ္တို႔အားေသာ္ လည္းေကာင္း ဖတ္ခိုင္းေသာ္ ဖတ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္သကဲ့သို႔ ဖတ္ျပ၍ နားေထာင္ခိုင္းလွ်င္လည္း နားလည္မည္ မဟုတ္ေပ။
သို႔ေသာ္ ေရွးေဟာင္း ရခိုင္ေက်ာက္စာတို႔အား ဖတ္ခိုင္းလွ်င္ သို႔မဟုတ္ ဖတ္ျပ၍ နားေထာင္ ခိုင္းလွ်င္ ရိုဟင္ ဂ်ာ ေရွးေဟာင္းပူတီ ဆရာမ်ား ဖတ္ႏိုင္သည္၊ နားလည္ေနသည္မွာ အ့ံၾသ ေလာက္မည္ မဟုတ္ေပ။
ထို ေက်ာက္စာ တို႔အား ဖတ္ျပလွ်င္ ယခုေခတ္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားပင္ အနည္းဆံုးထက္၀က္ခန္႔ နားလည္ေနေပ သည္။
ယခုအခါ ရခိုင္စစ္စစ္ဟု ခံယူထားသူမ်ားမွာ ထိုေက်ာက္စာတို႔အား မဖတ္ႏိုင္ယံုမွ်မက ဖတ္ျပလွ်င္လည္း တစ္လံုးတစ္ပါဒ မွ်နားလည္ျခင္း မရွိေပ။-
………………
.
★ ★ ျမန္မာနိဳင္ငံမွာ မ်ိဳးႏြယ္စုေပါင္း ၁၃၅မ်ိဳး ရွိျပီး ဘာသာစကားေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။
ျမန္မာနိဳင္ငံဟာ မိမိကိုယ္ပိုင္စာ ကိုယ္ပိုင္စကားနဲ႕ ေနတဲ့ အတြက္ စကၤာပူေတြလို ဖလစ္ပိုင္ မေလးရွားေတြလို သူတစ္ပါးအကၡရာ အငွားသံုးရတဲ့ နိဳင္ငံေတြနဲ႕ မနွိဳင္းထိုက္ပါဘူး။
.
ေရွးေဟာင္း ရခိုင္ေက်ာက္စာ ျမန္မာေက်ာက္စာ ပ်ဴေက်ာက္စာ မြန္ေက်ာက္စာ ပါဠိေက်ာက္စာ စတဲ့ ေက်ာက္စာ အားလံုးကို သမိုင္းသူေတသီမဟုတ္တဲ့ ဘယ္ျမန္မာမွ မဖတ္တတ္ပါဘူး။
.
ဒီလိုပဲ တစ္ေလာကလံုးက နိဳင္ငံတိုင္းက ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာေတြကို သူေတသီမဟုတ္တဲ့ အဲ့ဒိနိဳင္ငံသားေတြ မဖတ္တတ္ပါဘူး။
.
ဘဂၤလားက ခိုး၀င္ေတြကဖတ္ တတ္တယ္ဆိုေတာ့ လိမ္တာလည္း ၾကည့္လိမ္မွေပါ့ရွင္ ။
.
ကိုရီးယား ဂ်ပန္ စာလံုးေတြဟာ ေရွးေဟာင္း တရုတ္စာမို႕လို႕ ကိုရီးယား ဂ်ပန္သည္ တရုတ္ျဖစ္ပါသည္လို႕ သိမ္းလို႕မရျပန္ဘူး။
.
ရခိုင္ေက်ာက္စာမ်ားဟာ ဘဂၤါလီဘာသာနဲ႕ေရးတယ္လို႕ ဘယ္သမိုင္း အေထာက္အထား မွာမွမရွိပါဘူး။ က်မတို႕ လူမ်ိဳးလိမ္ကို လက္မခံပါဘူး။
.
ျမန္မာ ကေမာၻရီးယား ထိုင္း လာအို ဗီယက္နာမ္ နိဳင္ငံေတြက လူေတြဟာ မ်က္နွာေပါက္ဆင္သလို စာေရးနည္းလည္း အနည္းငယ္ဆင္ပါတယ္။ ၁၀% ေလာက္ အသံထြက္တူပါတယ္။

ဥပမာ ျမန္မာစကား အႏၱရယ္ သီတာ ေမေမ ေဖေဖ မာယာ ကလွ်ာ စတဲ့ စကားေတြကို ထိုင္းမွာလဲ သံုးပါတယ္ ။ အဓိပါယ္ အတူတူပါပဲ။
.
ျမန္မာကိုအဂၤလိပ္က အိႏၵိယ လက္ေအာက္ခံ အျဖစ္ နွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္အုပ္ခ်ဳပ္သြားေတာ့ အိႏၵိယ စကားတစ္ခ်ိဳ႕ ကိုအလြယ္သံုးတာေတြရွိပါတယ္။
ဥပမာ အာလူးပူရီတို႕ ဆမူဆာတို႕ လိုေတြေပါ့

ျမန္မာမွာမရွိဘူတဲ့ အစားကို အိႏၵိယေတြက သယ္လာေတာ့ အိႏၵိယေတြ ေခၚတဲ့ အတိုင္းပဲ ေခၚရ ေတာ့တာေပါ့ ျမန္မာေ၀ါဟာရမွမရွိတာ။
.
ဒီလိုပဲ အင္ဒီးယား ပါကစၥတန္ အီရန္ အီရတ္ စတဲ့ ကုလားနိဳင္ငံငံစကားေတြဟာ အာရဗ္ဘာသာနဲ႕ ၄၀% ေက်ာ္ တစ္ထပ္ထဲတူပါတယ္။
ဘာလို႕လဲဆိုရင္ အာရဗ္ဖက္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြက သိမ္းပိုက္ ျပီး သူတို႕ ဘာသာကို ေျပာင္းေပးခဲ့တာကိုး ။
.
ဒီေတာ့ လူမ်ိဳးလိမ္တစ္ခု အတင္းေနရာ၀င္ယူခ်င္တာနဲ႕ ရခိုင္တို႕ရဲ႕ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သမိုင္းကို ေပါက္ကရ မလုပ္ပါနဲ႕လို႕ ေမတၱာရပ္ခံပါရေစ။
.
အဲသလိုပိုင္ဆိုင္ခဲ့ဖူးတိုင္းသာ ယဥ္ေက်းမႈ မူလဇစ္ျမစ္ ျဖစ္ရမယ္ဆိုရင္ ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရားႀကီး သိမ္းပိုက္ခ်ိန္က ဘဂၤလားေတြက ဟံသာဝတီ ေနျပည္ေတာ္မွာမရွိခဲ့ေတာ့ေလ အခု ရွိေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြက က်မတုိ႔ဆီက ၁၅ ရာစုႏွစ္ဒုတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ အေမြေတြ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။
.
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
.
★ ( 3 ) သို႔ျဖစ္လွ်င္ ထုိဒါန္န၀ဒီ (ဓည၀တီ)ေခတ္မွ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားသည္- မိမိတို႔၏ သမိုင္း ေမာ္ကြန္းတို႔အား ေရးထိုးရန္ မိမိတိုင္းျပည္မွ မဟုတ္ေသာ တိုင္းတစ္ပါးသား စာေပ ပညာ ရွင္တို႔အား ပင့္ေဆာင္ လွ်က္- မိမိႏွင့္ မိမိ၏ တိုင္းသူျပည္သား တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မတတ္သည့္ ဘာသာစကား၊ ဖတ္ျပလွ်င္လည္း နားမလည္သည့္ ဘာသာစကားျဖင့္ ေရးထိုးခဲ့ပါသလား၊- သို႔မဟုတ္ ဘုရင္မင္းမ်ား အပါအ၀င္ တိုင္းျပည္မွ စာ တတ္ေပတတ္မ်ား တတ္ေသာ၊ နားလည္ ေသာ ဘာသာ စကားျဖင့္ သာ ေရးထိုးခဲ့ပါသလား- ဆိုသည္မွာကမၻာ့ ပညာရွင္မ်ား ေရွ႔ေမွာက္၌ အထူး အေထြ အေျဖထုတ္ေပး ရန္ လိုမည္ မထင္ပါ။ ဒါန္န၀ဒီ (ဓည၀တီ)မွ ေခတ္ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္၀င္ေရာက္လာေသာ
ဗုဒၶသာသနာသည္ ယခု ရခိုင္နယ္ဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ ေဒသ၏ အေနာက္ပိုင္းမွ ၀င္လာ ခဲ့ၿပီး-ဒါန္န၀ဒီ (ဓည၀တီ) ဗလ္ဆာလီ (ေ၀သာလီ)ထိ ထိုေဒသမ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းလူမ်ိဳးႏွင့္ မာဂဓအင္ပါယာမွ ကျပားမ်ား- သာ ႀကီးစိုးေနထိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ထို ဘာသာစကားသည္ မာရ္မာကီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ဒုိင္းနက္ လူမ်ိဳးတို႔၏ ဘာသာစကားျဖစ္ ေနျခင္းပင္။
……………………..
.
★ ★ ရခိုင္ေဒသက တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စု ( ၇ ) စုလံုးရဲ႕ ေရွးေဟာင္းဘာသာမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးေဟာင္ သမိုင္း အေထာက္အထားေတြမွာ သမိုင္းစာမ်က္နွာေတြမွာလဲ ဒီလူမ်ိဳး ( ၇ ) မ်ိဳး ပဲ ရွိပါတယ္။
ဦးနဳ အာဏာရဘို႕ လုပ္ရာမွာ အသံုးခ်ခဲ့တဲ့ ခိုး၀င္ေတြကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႕ မွ လက္မခံ နိဳင္ပါဘူး။
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
.
★ ( 4 ) ဗယ္ဆာလီ (ေ၀သာလီ) ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ လက္ရွိရခိုင္နယ္၏ ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားမွ (ဗမာျဖစ္လာမည့္- ကမ္းယံ၊ သက္) လူမ်ိဳးစုမ်ား (ထိုလူမ်ိဳးစု မ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ေတာင္ကုတ္ေတာင္ၾကားလမ္း၊ အမ္းေတာင္ၾကား လမ္း၊ ဂြေတာင္ၾကား လမ္းမ်ားကို ျဖတ္ ေက်ာ္လွ်က္ ေရာက္ရွိလာေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။- ( ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ- အေျချပဳ ျမန္မာ့သမိုင္း အတြဲ ၁) ယခင္ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီ လူမ်ိဳးတို႔မွာ ယခု ရခိုင္နယ္၏ ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားသို႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲ မ်ားေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႔ေန ထိုင္ ႏိုင္ျခင္းမ်ားမမ်ားခဲ့ေပ။)- ဗယ္ဆာလီ (ေ၀သာလီ)နယ္ထဲသို႔ စိမ့္၀င္လာခဲ့သည္။
ထိုလူမ်ိဳးတို႔အား ဒါန္န၀တီမွ မူလလူမ်ိဳးမ်ားက ေတာင္ပိုင္းမွစိမ့္၀င္လာသူမ်ားကို ေတာသား လူမ်ိဳးစုသေဘာ၊ ေက်းလက္ေဒသသား လူမ်ိဳးစု သေဘာကို ေဆာင္၍ “ရကၡဳ” ဟု ေခၚသည္။ (ရိုဟင္ဂ်ာ စကားအရ ရကၡဳ ဆို သည္မွာ tribe (လူမ်ိဳးႏြယ္စု တစ္ခု)”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ထိုလူမ်ိဳးစုမွာ မာဂဓီ ဘာသာစကား ကုိ ေျပာ ဆိုျခင္း ေၾကာင့္ ေနာင္တြက္ ေမာ့ဂ္ (မာဂဓီ)ဟု ေခၚဆိုလာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္
ထိုေမာ့ဂ္ မ်ားမွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ ဇစ္ ျဖစ္ျဖစ္၍ (အယူအနည္းငယ္ ကြဲခဲ့ဟန္ရွိေသာ္လည္း)- ဗယ္ဆာလီ (ေ၀သာလီ)မွ လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ဘာသာယံုၾကည္ မႈ တူညီေနခဲ့၍ ျပသနာ မရွိခဲ့ေပ။ (ဤေနရာ၌ ဆင္ျခင္ရန္မွာ ေမာရိယ အင္ပါယာသည္လည္း မဂဓ အင္ပါယာ ျဖစ္၍ မာဂဓ အင္ပါယာသံုး ေရွးေဟာင္း ဘဂၤလီစကားႏွင့္ မာဂဓ အင္ပါယာသံုး မာဂဓီစကား မတူညီေပ။ မာဂဓီ စကားသည္မာဂဓအင္ပါယာ ၏ ေျမာက္ပိုင္းတစ္ေၾကာ၌ ေျပာဆိုေသာ စကားျဖစ္ခဲ့ၿပီး- ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ခ်င္းတြင္း ျမစ္ဖ်ားဘက္မွ
ဆင္းသက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။)
ဗယ္ဆာလီ (ေ၀သာလီ) ေခတ္ေနာက္ပိုင္းတြင္း ေမာဂ္ (ရကၡဳ)မ်ား အင္အားထြားလာၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့ေၾကာင္း- အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ဘာသာစကား၊ ဘာသာစာေပ အေျပာင္းအလည္း ေက်ာက္စာမ်ား အားျဖင့္ သိႏိုင္ေပသည္။ ထိုမွစ မူလဘူတလူမ်ိဳးတို႔အေနျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ ေမွးမွိန္လာၿပီး ေမာဂ္ (ရကၡဳ) တို႔ အင္အားထြားလာကာ- ေအဒီ ၉ ရာစုဆန္းတြင္ ေလးၿမိဳ႔မင္းဆက္အား ထူေထာင္ခဲ့သည္။ အျခားတစ္ဘက္ တြင္ ေအဒီ ၁၁ ရာစု ဆန္းစ၌ ၿမိဳ႔ႏိုင္ငံေလးမ်ားျဖင့္ ကြဲၿပဲေနသည့္ ဗမာမ်ားသည္လည္း
အေနာ္ရထာမင္း၏ လက္ေအာက္၌ စုစည္းသြားခဲ့ၿပီး ဗမာအင္ပါယာ အျဖစ္ ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ ယခုရခိုင္နယ္၏ ေတာင္ပိုင္းေဒ သ မ်ားမွာ ယခင္မွစ၍ ဗမာမ်ိဳးႏြယ္မ်ား ျပန္႔ပြားၿပီး ေဒသျဖစ္သျဖင့္ အင္အားထြားလာေသာ ဗမာမ်ားက ေလးၿမိဳ႔ မင္းဆက္အား လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံငယ္ အျဖစ္
သိမ္းပိုက္သတ္မွတ္ခဲ့ေပသည္။
ထိုအခါ ေလးၿမိဳ႔ေခတ္ ေႏွာင္းပိုင္း ရကၡဳ (ရခိုင္) ဘုရင္မ်ားၾသဇာ ေမွးမွိန္ခဲ့ရေသာ္လည္း- ရကၡဳ ဟုေခၚသည့္ လူမ်ိဳးမွာ ယခင္ကပင္ ဗမာမ်ိဳးႏြယ္မွ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဗမာအင္ပါယာ၏ လက္ေအာက္၌ ေတာင္ပိုင္းေျမာက္ ပိုင္း ေပါင္းစပ္လွ်က္ ယခုရခိုင္ဟု ေခၚေသာ ေဒသ၌ ဗမာစကား (ေရွးေဟာင္းဗမာစကား)ေျပာ လူဦးေရမွာ မ်ားျပား ခဲ့ၿပီး ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီမွ မူလဘူတ လူမ်ိဳးစုတို႔ လူနည္းစု ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ဗမာလက္ေအာက္ခံ ေအာက္ ၌ ရကၡဳေရာ- မူလလူမ်ိဳးပါ အာဏာရွိသူမ်ား မဟုတ္သျဖင့္ အာဏာလုရန္ အေၾကာင္းမရွိ-၊ ဘာသာ တူ ေနသျဖင့္ ဘာသာေရးအရ ရန္ျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းမရွိဘဲလွ်က္ ျပသနာႀကီးက်ယ္ျခင္းမ်ား မေတြ႔ရ သည့္အျပင္- ရံဖန္ရံခါဗမာတို႔အား ေတာ္လွန္ ရန္အတြက္ ပူးေပါင္းညီၫြတ္ခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ား ကိုလည္း ေတြ႔ရ သည္။ဤေခတ္ကာလမ်ားသည္- ယခု ရခိုင္ဟု ေခၚတြင္ေသာ နယ္ထဲ၌ ရခိုင္ ၏ ေျမာက္ ဘက္ မွ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ေသာ မူလဘူတလူမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ တိဘက္ျမန္မာမ်ားထက္ လြန္စြာ ေရွး က်ေသာလူမ်ိဳး Negrito (အသားမဲသည့္ လူ မ်ိဳးႏြယ္)မ်ားႏွင့္ ေနာက္ပိုင္း၀င္လာေသာ တိဘက္ျမန္မာ လူမ်ိဳးတို႔လူမ်ိဳးႀကီးႏွစ္ ခု ထိပ္တုိက္တိုးေသာ ကာလ လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

( ေဌးလြင္ဦး ) တဲ့
………………
.
★ ★ ထားပါေတာ့ ေအာက္ပိုင္းက ပတ္လိမ္ေနတဲ့ စာေတြကိုေတာ့ ရွင္းမေနေတာ့ပါဘူး
.
သူေရးသြားတာက ရခိုင္ေတြဟာ ေနာက္မွေရာက္လာျပီး နယ္ေျမလု အပိုင္စီးသြားပါတယ္ လို႕ေရထားတဲ့ သေဘာပါပဲ
.
ဘုရင့္ေနာင္ မင္းတရားၾကီးလက္ထက္က ေ၀သာလီမွာ ဘဂၤါလီ မရွိခဲ့ပါဘူး။
.
တစ္ေလာက လံုးက ဘယ္နိဳင္ငံသားမွ မဖတ္တတ္တဲ့ ဆိုင္ရာ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာ ေတြကို ခိုး၀င္ေတြပဲ ဖတ္တတ္တယ္ေျပာလိုေျပာ
.
မဂဓ ဘာသာစကားဟာ ေရွးေဟာင္း ဘဂၤလား ဘာသာလို႕ေျပာလိုေျပာ နဲ႕ လိမ္ေနတာပါ ။
.
ရခိုင္မွာလည္း ဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မမူခင္ အခ်ိန္ကစလို႕ တိက်ခိုင္မာတဲ့ အေထာက္အထား နဲ႕ သမိုင္းေတြ ရွိေနပါတယ္ ။
.
ေျပာရရင္ ဒုတိယျမန္မာ နိဳင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္မင္တရားၾကီး လက္ထက္ မွာ ဘဂၤလားနယ္ဆိုတာ ျမန္မာပိုင္ခဲ့တာပါ ။
.
ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ ေနလို လလို ထြန္းလင္းျပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၇၅% နဲ႕ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၀င္ ၂၀% ရွိတဲ့ နိဳင္ငံပါ ။
.
၁၂၁၂ ခုနွစ္မွာ တူရကီ ၃၀၀ က ၀င္တိုက္ခဲ့ပါတယ္။
.
အဲ့ဒိအခ်ိန္ကစျပီး ရဟန္းေတြကိုသတ္ ဘူရား ေက်ာင္းကန္ေတြဖ်က္ဆီး ဓါးမိုးဘာသာေျပာင္းခိုင္း ခဲ့လို႕ မြတ္စလင္ နိဳင္ငံျဖစ္သြား ရတဲ့နိဳင္ငံတစ္ခုပါ။
.
ဒီေတာ့ အာရာဗ္ မြတ္စလင္ စကားေနွာတဲ့ ဘေဂၤါ စကားသာ တတ္တဲ့ ၁၂၁၂ ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ မြတ္စလင္ျဖစ္လာတဲ့ မြတ္စလင္ေတြသည္
.
ဘုရင့္ေနာင္ မင္းတရားၾကီး ဘဂၤလားကို စိုးစံခ်ိန္ကို လြန္လို႕ ဟိုး ေမာရိယ လက္ထက္ထဲက ရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ားပါဆိုတာကို ဘယ္ထမင္းစားတဲ့ ဥေဏွာက္က လက္ခံမွာတုန္းရွင္ ။
.
မိုဟာမက္ေတာင္ မေမြးေသးေလာက္ဖူးရယ္ေလ ….
.
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
.
★ ★ ★ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာကေတာ့
.
ဘုရာပြင့္ျပီးလပိုင္းအတြင္း ဆံေတာ္ေတြရလို႕ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ ျမတ္ၾကီး ရွိေနျပီး ...
.
အေနာ္ရထာလက္ထက္မွာ ေထရ၀ါဒ သာသနာေတာ္ဟာ ထူးကဲစြာ ပိုမိုျပန္႕ပြားထြန္းကား လာခဲ့တဲ့ အတြက္ ျမန္မာ နိဳင္ငံေတာ္မွာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ အုဋ္ျမစ္ဟာ ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္ မစံလြန္မီထဲက ရွိေနခဲ့ပါျပီ ဆိုတာ ျငင္းစရာ မလိုေတာ့ပါဘူး ။
.
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာနိဳင္ငံရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဟာ အာေသာက ကေန စခဲ့တာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ဘဂၤလား နဲ႕ ဆြဲညွိေနတာ အဆင္မေျပပါဘူးလို႕ ေျပာပါရေစ။
.
.
ခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစရွင္ ….